रेगे, अहो सदानंद रेगे,
आम्ही तुमची पुरेशी दखल घेतली नाही; कदर केली नाही आणि उचित सन्मान तर केलाच नाही. म. सु. पाटील, दिलीप चित्रे आम्हाला सांगत राहिले तुमच्या प्रतिभेबद्दल. आम्ही ऐकलेच नाही. त्या वसंत आबाजी डहाकेंनी थोडे समजावले आम्हाला; पण तरीही आम्ही इतकी वर्षे त्यांचेही ऐकलेच नाही.
आम्ही पश्चातापदग्ध आहोत. आमचे अभिवादन स्वीकार करा.
रेगे, अहो सदानंद रेगे,
आम्हाला क्षमा करा!
व्हॅन गॉव
मी
व्हॅन गॉव
मी
सूर्यफुलांच्या शय्येवर
निजलो एका वेश्येला घेऊन
अन् दिला तिला
माझाच एक कान कापून...
ई ऽ ऽ ऽ ऽ ऽ
अखेर हिरव्या सावल्यांच्या डोहांत
आत्महत्या केली मी
तिची ती
उन्हाची
पिवळीजर्द... विवस्त्र किंकाळी ऐकून
- सदानंद रेगे
ही आमची श्रद्धांजली तुम्हाला!
व्हॅन गॉव
तो रंगवायचा डोळे
कधी भिंतीवर
कधी छतावर
कधी खिडकी
कधी दारावर
त्याने आभाळावरसुद्धा
रंगविले डोळे
आणि, मरण्याआधी
त्याने शिकून घेतली कला
- हवेत डोळे रंगविण्याची!
हे डोळे मग बघायचे
सारा सभोवताल
सारे विश्व त्याच्या बाहेरचे
पण त्यानेच दिले होते
वरदान त्या डोळ्यांना
- त्याच्या त्वचेच्या आत बघता येण्याचेही!
त्वचेला सुरकुत्या पडण्याआधी
डोळ्यांच्या कडांना अश्रू लपण्याची सुरकुती पडण्याआधी
त्याच्या हवेतल्या डोळ्यांनी पाहिले
त्याचे अनादिकालापासून झिरपणारे
चेहऱ्याच्या खोबणीतले डोळे...
वेडाच तो!
मग त्याने कापून घेतला
स्वतःचा कान
आणि रंगविला
घराच्या खिडकीतून दिसणारा सूर्योदय...
(सहा वर्षे लागली त्याला सूर्योदय आकाळायला!)
- गणेश कनाटे
